Odwodnienie organizmu jest wyjątkowo niebezpieczne dla niemowląt i osób starszych. Jak rozpoznać jego objawy i czym one grożą?
Podpowiadamy!
Odwodnienie: biegunka, upały i spółka
Odwodnienie to po prostu brak wody w organizmie. Pojawia się, gdy tracimy dużo płynów i niewystarczająco je uzupełniamy. Przyczyny mogą być różne:
– nadmierne pocenie się (spowodowane upałami, wysiłkiem fizycznym w gorące dni…)
– biegunka i wymioty
– środki moczopędne i przeczyszczające
– niektóre choroby np. cukrzyca
W normalnej sytuacji, utrata płynów wywołuje uczucie pragnienia. Osoba osłabiona, będzie pić, aby je uzupełnić – odwodnienie będzie więc tylko tymczasowe.
Dla osób bardziej wrażliwych sprawa jest bardziej skomplikowana:
- U osób starszych, uczucie pragnienia pojawia się rzadziej i dostarczanie wody tylko wtedy, gdy „chce się pić” zdecydowanie nie wystarczy
- Niemowlęta, nie potrafią jeszcze wyrazić swoich potrzeb, w tym również pragnienia – stąd narażone są na większe ryzyko niż dorośli.
- W obu przypadkach bardzo ważne jest by szybko rozpoznać oznaki odwodnienia.
Jak rozpoznać odwodnienie?
Pierwsze oznaki odwodnienia nie są zbyt wyraźne – poza uczuciem pragnienia. Zanotowano niepokój, zapadnięte oczy, uczucie suchości w ustach. Przy poważnym odwodnieniu objawy są dużo bardziej widoczne:
- Sucha i zimna skóra, której brakuje elastyczności
- Bóle i zawroty głowy, złe samopoczucie, ospałość
- Wzrost rytmu serca
- Osłabienie, apatia lub wręcz przeciwnie nadmierny niepokój
U niemowląt obserwuje się także:
- Pojękiwania
- Dziecko gorzej reaguje na bodźce, trudno je dobudzić
- Podkrążone oczy
- Przyspieszony oddech
- Zapadnięcie ciemiączka
Co robić w przypadku odwodnienia?
Jeśli odwodnienie jest umiarkowane, należy uzupełniać płyny podając choremu napoje zawierające jednocześnie wodę jak i utracone sole mineralne.
- Najlepiej sprawdzą się gotowe roztwory, które można kupić w aptece
- W przypadku ich braku należy podać wodę, może być lekko osłodzona lub bulion z warzyw
Jeśli utrata wody związana jest z upałem, należy pomyśleć o orzeźwieniu chorego, np. chłodną kąpielą.
W przypadku pierwszych oznak poważnego odwodnienia należy wezwać lekarza. U wrażliwych osób odwodnienie może szybko wywołać poważne szkody.
Jak zapobiec odwodnieniu?
- Pic regularnie. W przypadku osób starszych należy podawać płyny, zanim pojawi się uczucie pragnienia. U niemowląt podawać często wodę lub karmić piersią.
- Mieć pod ręką roztwory, których należy użyć w przypadku odwodnienia, aby móc w prazie potrzeby szybko zareagować, np. w przypadku biegunki lub wymiotów.
- W sytuacjach zagrożenia obserwować czujnie osoby, u których występuje większe ryzyko odwodnienia (choroby, upały, zatrucia spożywcze itp.)