Oddech pełni niezwykle ważną rolę w naszym życiu. Jest jednym z najpotężniejszych, dostępnych nam narzędzi do samoregulacji, wytwarzania energii i zachowania ogólnego stanu zdrowia.

Skupiając na oddechu naszą uwagę i ucząc się bardziej świadomego oddychania, możemy przywrócić swoją witalność, wyższy poziom energii oraz rozładować traumę, która utkwiła w naszym ciele.

Badania wykazały fenomenalny wpływ, jaki świadome oddychanie może mieć na nasze zdrowie i samopoczucie. Istnieją różne praktyki oddychania. Niektóre badania pokazują, że pranajama, czyli regulacja oddechu, praktyka Nadi Shodhana, zwana również oddychaniem naprzemiennym, może obniżyć ciśnienie krwi i pomóc w tworzeniu poczucia spokoju.

Zredukowanie stresu jest, jak wiadomo, nośnikiem wielu korzyści dla naszego zdrowia. Stres jest istotnym czynnikiem w postępie chorób autoimmunologicznych, co skutkuje tym, że wiele osób cierpi na bezsenność, niepokój i ataki paniki. Przyczynia się także do wielu innych chorób – stres stwarza większe ryzyko dolegliwości umysłowych, zwiększa ryzyko demencji i choroby Alzheimera. Przewlekły stres sprawia również, że częściej dokucza nam przeziębienie, a nawet zwiększamy ryzyko rozwoju raka. Nieustanne podnoszenie poziomu hormonów stresu nie tylko powoduje, że nasze ciało jest chore, ale także negatywnie wpływa na nasz mózg.

Wiele osób nie docenia roli świadomego oddechu. Tymczasem, może on pomóc nam w różnych dolegliwościach, regulowaniu układu nerwowego oraz radzeniu sobie w sytuacjach stresowych. Wystarczy wykonywanie prostych ćwiczeń oddechowych, aby zregenerować układy naszego ciała i odnaleźć wewnętrzny spokój. Jest to jedna z najłatwiejszych i najszybszych form uzdrawiania, co istotne dostępna w każdej chwili.

O sile świadomego oddechu i jego znaczeniu dla naszego zdrowia, a także pracy nad ciałem i oddechem, rozmawialiśmy z Nisargą Erykiem Doboszem, współzałożycielem oraz dyrektorem Integral Body Institute.

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Wydaje się, że oddychanie jest czymś tak naturalnym, że nie nawet ma o czym rozmawiać. A jednak, coś jest na rzeczy, ponieważ większość ludzi oddycha nieprawidłowo, co może powodować przewlekłe napięcie mięśni, ból i wiele innych dolegliwości. Jak wiadomo, bez głębokiego, spokojnego oddychania, nie ma relaksu i regeneracji. Co by Pan poradził osobom, które zmagają się z tym problemem, czyli tak naprawdę, większości z nas?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: To prawda. Chociaż wszyscy wiemy, jak ważne jest oddychanie, to jednak większość ludzi nie oddycha prawidłowo. Jedną z głównych przyczyn jest wadliwa postawa ciała. Do prawidłowego oddechu potrzebna jest odpowiednia postawa ciała: wyprostowany kręgosłup, podniesiona głowa, dobre ugruntowanie stóp i lekko wypchnięta klatka piersiowa. To ona  umożliwia prawidłowy przepływ tlenu do płuc. I tu powstaje pytanie ­– Ilu z nas potrafi utrzymywać taką postawę na co dzień? Nie chodzi przecież o to, by oddychać w ten sposób przez minutę lub dwie, i potem ponownie się zapadać, garbić i przechylać głowę do przodu, ale dla prawidłowego oddychania ważne jest, by trwać w tej postawie przez większość dnia. 

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Z czego więc wynika wadliwa postawa?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Co może być dla niektórych zaskoczeniem, często spowodowana jest ona nieprawidłowymi wzorcami emocjonalnymi, które powodują zacisk w mięśniach i powięzi, uniemożliwiając tym samym płynny oddech. Taki wadliwy wzorzec postawy oczywiście nie tworzy się od razu, tylko powstaje latami. Potem jest on przyczyną bólu mięśni, stawów i innych dolegliwości, na które wraz z wiekiem uskarża się wielu z nas.

Zapraszam Cię teraz do krótkiego eksperymentu, polegającego na zwróceniu uwagi na prawidłową postawę ciała. Usiądź wygodnie, weź głęboki wdech i wydech, poczuj pośladki mocno „zakotwiczone” na krześle, wyprostuj kręgosłup, wyobrażając sobie, że niewidzialna siła delikatnie wyciąga cię ku górze, kręg po kręgu. Utrzymuj tę postawę i głęboki oddech podczas lektury tego artykułu.

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Dlaczego prawidłowe oddychanie jest takie ważne dla naszego zdrowia?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Prawidłowe oddychanie ma ogromne znaczenie dla naszego zdrowia fizycznego i psychicznego. Płytki, skrócony oddech może być skutkiem tego, że żyjemy w ciągłym strachu, smutku lub niepewności. Zapadnięta klatka piersiowa i przygarbione ramiona powodują przykurczenie odcinka piersiowo-lędźwiowego, co ma wpływ na zaciskanie narządów w jamie brzusznej.  W ogromnym uproszczeniu mówiąc, jedną z podstawowych funkcji oddechu jest dostarczanie tlenu (energii) do wszystkich komórek ciała oraz wydalanie dwutlenku węgla oraz wszelkich toksycznych substancji z komórek. Jeżeli oddychamy w nieodpowiedni sposób, nie dostarczamy ciału wystarczającej ilości energii, a wydalanie toksyn na zewnątrz nie przebiega prawidłowo. Bardzo możliwe, że nieprawidłowe oddychanie może prowadzić do różnego rodzaju depresji, bezsenności czy też nadpobudliwości.

Drugą ważną funkcją oddechu jest masowanie narządów wewnętrznych. Podczas wdechu główny mięsień oddechowy: przepona zapada się w dół jamy brzusznej, masując żołądek, jelita, wątrobę, trzustkę oraz nerki. Przepona powięziowo połączona jest również z sercem, co sprawia, że głęboki oddech wpływa także na stymulowanie układu krążenia i hormonalnego. Dobre dotlenienie i głęboki oddech na co dzień powodują wiele korzystnych reakcji chemicznych w ciele ­– jedną z nich jest wydzielanie endorfin, dzięki którym czujemy się szczęśliwi i radośni. 

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Jaka technika oddychania, jest Pana zdaniem najlepsza i dlaczego?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Na to pytanie nie ma prostej odpowiedzi. Są setki technik oddechowych i wybór odpowiedniej z nich będzie zależał od intencji osoby pytającej.  Generalna zasada jest taka, że oddech przez nos powoduje stan ukojenia, spokoju i relaksu, ponieważ aktywizuje przywspółczulny układ nerwowy. Natomiast oddech przez usta aktywizuje współczulny układ nerwowy, co wpływa na pobudzenie, doenergetyzowanie i gotowość do działania. Bez względu na to, czy oddychamy przez nos czy przez usta, najważniejsze jest, by oddychać przeponowo, podczas oddechu rozluźnić brzuch oraz pozwolić na swobodną pracę żeber i klatki piersiowej, tak aby tlen wypełnił jak największą powierzchnię płuc.

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Jak wiadomo, kluczem do dobrego oddychania jest świadomość. Świadome oddychanie jako aktywna praktyka jest niezwykle korzystne i może nam pomóc znaleźć solidne podstawy, by przywrócić energię i stworzyć zdrowe rytuały, które będą nam służyć przez wiele lat. Jak możemy nabyć większą świadomość oddychania?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Świadomy oddech to kwestia codziennej praktyki i motywacji. Najlepszym sposobem na rozwijanie świadomości oddechu jest medytacja. Dobrze jest codziennie znaleźć na nią chociaż chwilę. Oto najprostsza technika: Usiądź w zacisznym miejscu, upewnij się, że przez ten moment nikt nie będzie Ci przeszkadzać. Przyjmij wygodną postawę ciała i skup się na oddechu. Obserwuj, co się dzieje w ciele, jakie komunikaty odbierasz z wewnątrz siebie. Zauważaj temperaturę powietrza wpływającego do płuc, jego wilgotność. Po prostu obserwuj wszystkie doznania, które się pojawiają w ciele. Ta prosta technika, praktykowana regularnie, w diametralny sposób może zmienić Twój sposób oddychania. 

Oddech oczyszcza nasze ciało z wszelkich nieczystości i toksyn. Zadaj sobie pytanie, co robisz, kiedy w Twoim domu jest bałagan? Jak często dbasz o porządek we własnym samochodzie?  Większość z nas ceni sobie porządek w mieszkaniu i na jego utrzymaniu spędza miesięcznie wiele godzin. Dobrze by było, gdybyśmy z taką samą skrupulatnością podchodzili do utrzymywania „porządku” w ciele i regularnie dbali o oczyszczanie ciała z toksyn. Podejmij decyzję i praktykuj świadomy oddech każdego dnia, a zobaczysz, jak diametralnie odmieni się Twoje życie. 

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Dlaczego tak wielu z nas nie wykorzystuje ogromnego potencjału, jaki niesie prawidłowe oddychanie? Z czego to wynika?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Myślę, że często przed nabieraniem pełnego oddechu powstrzymuje nas strach. Osoba, która żyje pełnią swego potencjału, oddycha prawidłowo, żyje w pełni swojej mocy. Co to oznacza? Zadaj sobie pytanie: kim byś był, jakbyś się zachowywał, gdyby nie powstrzymywał Cię strach? Czy często w życiu zdarza Ci się iść na kompromis w obawie przed brakiem akceptacji ze strony innych? A może wpadłeś w schemat ofiary, który sprawia, że inni użalają się nad Tobą i w ten sposób otrzymujesz od nich akceptację lub uwagę? Taki schemat może być przeniesionym wzorcem z dzieciństwa. Często wtedy uczymy się podświadomie, że najbliżsi obdarzają nas szczególną uwagą i miłością w chwilach choroby, kiedy ulegamy jakiemuś wypadkowi, lub kaleczymy się podczas zabawy w ogrodzie. 

Życie pełną piersią oznacza bycie sobą, podążanie za swoją pasją z odwagą. Wiele osób nie czuje się gotowych na zmianę wzorca emocjonalnego i fizycznego i woli trwać w starych, znanych, „bezpiecznych” schematach, mimo to, że one często uwierają i nie pozwalają na wykorzystanie pełnego potencjału. Czujemy się jednak z nimi związani – określone wzorce emocjonalne i fizycznie, postawa, światopogląd, system wierzeń i ocen towarzyszą nam w końcu przez większość naszego życia. Oddech pozwala te niewygodne, choć bezpieczne schematy zmienić, otwierając nas na nowe spojrzenie na świat oraz innych ludzi, bez oceny, za to z akceptacją i miłością. Czy jesteś na to gotowy?

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Co jeszcze daje nam prawidłowe oddychanie? Czy może na nas wpłynąć w sposób mentalny, duchowy?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Od tysięcy lat oddech był narzędziem w wielu praktykach duchowych.  Oddech powoduje, że możemy poznać siebie i swoją istotę. Jesteśmy trójcą:  ciało-umysł-dusza. Co to tak naprawdę oznacza? Dla mnie osobiście duchowość oznacza zrozumienie, że nie jesteśmy tylko ciałem. Żyjemy w świecie materialnym i jest on ważny, bo musimy zadbać o ciało. Jest to tylko początek drogi do zrozumienia całości ludzkiej istoty. 

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Jak Pan ocenia świadomość oddychania wśród seniorów? Dlaczego to takie ważne, żeby osoby starsze pamiętały o prawidłowym oddychaniu?

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Z wiekiem nasze ciało traci elastyczność i siłę. Dzieje się tak m.in. dlatego, że zmienia się struktura kolagenu, elastyny, wody i białka w strukturze mięśniowo-powięziowej. Dobra wiadomość jest taka, że proces ten można spowolnić poprzez codzienną higienę ruchu, diety i oddechu. Wszyscy znamy lub słyszeliśmy o osobach w wieku 60+, które wciąż są bardzo aktywne, sprawne i elastyczne. Dlaczego tak się dzieje? Wielokrotnie miałem okazję rozmawiać i pracować z takimi ludźmi na sesji masażu czy oddechu. Ich sekretem jest codzienna praktyka ruchowa i oddechowa, odpowiednie nawadnianie organizmu i zdrowa dieta. Niezależnie od wieku, prawidłowy oddech może diametralnie poprawić jakość naszego życia, przywracając mu radość i szczęście.

Anna Borkowska, portal Senior24h.pl: Dziękuję za rozmowę.

Nisarga Eryk Dobosz, współzałożyciel oraz dyrektor Integral Body Institute: Dziękuję.

Kliknij na wybraną ikonę poniżej aby udostępnić ten artykuł.

Redaktor Senior24h.pl Redaktor Senior24h.pl

Zmień czcionkę
instagram